65 Yaş Üstü Vatandaşlara Tapu ve Noterde ‘Rapor’ Çilesi: Kaos Büyüyor
Türkiye genelinde tapu daireleri ve noterlerde 65 yaş üstü vatandaşların yaşadığı “sağlık raporu” krizi giderek büyüyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın “65 yaş üstünden rapor istenmesi zorunlu değildir” açıklamasına rağmen, pek çok görevli memur bu uygulamayı rutin bir prosedür haline getirmiş durumda.
Sonuç mu?
Tapularda uzun kuyruklar, noterde gergin anlar, vatandaşta ise büyük bir hak kaybı endişesi…
Uygulama Mevzuata Aykırı Ama Gerçek Hayatta Farklı İşliyor
Yasal düzenlemeye göre noterler ve tapu memurları, yalnızca akli meleke şüphesi duyulan kişilerden sağlık raporu isteyebiliyor. Ancak son yıllarda artan davalar ve kamuoyunda konuşulan ünlü isimlere dair Adli Tıp raporları, memurların “garantiye alma” refleksini güçlendirdi.
Bu nedenle birçok görevli, 65 yaş üstü herkesten otomatik olarak sağlık raporu istemeye başladı.
Oysa uzmanlar, yaşın tek başına şüphe nedeni olamayacağı konusunda hemfikir.
“Hangi yıldayız?” Testi Bile Yapmadan Rapor İsteyenler Var
Mevzuata göre görevli memurun önce kişiye bazı sorular yönelterek bir değerlendirme yapması gerekiyor. Bu sorular arasında:
-
Hangi yıldayız?
-
Kaç çocuğun var?
-
Çocuklarının isimleri neler?
-
Neden satıyorsun?
-
Kaç paraya satıyorsun?
-
Parayı ne amaçla kullanacaksın?
gibi basit sorular yer alıyor.
Eğer cevaplarda tutarsızlık olursa memur sağlık raporu talep edebiliyor.
Fakat son dönemde bazı memurlar, bu soruları bile sormadan 65 yaş üstü herkese direkt sağlık raporu şartı koyuyor. Vatandaşlar bu durumu “keyfi uygulama” olarak değerlendiriyor.
Hak İhlali Olanlar Tazminat Davası Açabiliyor
Herhangi bir sağlık problemi bulunmamasına rağmen “akli dengesine yönelik şüphe” gerekçesiyle rapor istenen vatandaşların, tazminat davası açma hakkı bulunuyor.
Son yıllarda açılan davalarda vatandaşlar:
-
Yaş ayrımcılığına uğradıklarını,
-
Rencide edildiklerini,
-
İşlemlerinin keyfi şekilde engellendiğini
belirterek memurlar hakkında idari ve adli süreç başlatılmasını sağladı.
Bazı dosyalarda mahkemeler, vatandaşları haklı bularak kurumları tazminata mahkûm etti.
Bakanlık Uyardı: Yaşa Göre Ayrımcılık Yasak
Yaz aylarında memurlara gönderilen resmi bilgilendirme mesajında, yaş temelli otomatik rapor uygulamasının yasak olduğu açıkça belirtildi. Buna rağmen uygulama sahada tam olarak düzelmediği için binlerce kişi hâlâ aynı sorunla karşılaşıyor.
Sonuç: 65 Yaş Üstü İçin “Gizli Engel” Hâline Geldi
Tapu devri, satış, bağış ve vekalet işlemleri yapmak isteyen 65 yaş üstü vatandaşlar, yönetmelikte olmayan bir rapor şartı yüzünden mağdur olmayı sürdürüyor. Bakanlık düzenlemeleri net olsa da yerel uygulamalardaki farklılıklar nedeniyle sorun büyümeye devam ediyor.
