Türkiye’de yaygın olarak görülen D vitamini eksikliği, yalnızca kemik sağlığını değil, saç dökülmesi ve cilt yaşlanması gibi pek çok sorunu da beraberinde getiriyor. Medicana Ataköy Hastanesi İç Hastalıkları Bölümü’nden Dr. Öğr. Üyesi Hasan Hacıosman, D vitamini yetersizliğinin etkilerine ilişkin önemli açıklamalarda bulundu.
Türkiye’nin güneşli bir ülke olmasına rağmen toplumda D vitamini düzeylerinin düşük seyretmesinin birçok faktöre bağlı olduğunu vurgulayan Hacıosman, “D vitamini eksikliği toplumun yüzde 70–80’inde görülmektedir. Modern yaşam tarzı, kapalı ortamda geçirilen süre, UVB ışınlarının cilde yeterince ulaşmaması, ten rengi ve kapalı giyim gibi çevresel etkenler eksikliği artırıyor. Beslenmenin etkisi ise son derece sınırlıdır.” dedi.
D vitamininin aktif olarak sentezlenmesi için doğru saatlerde güneşe çıkılması gerektiğine dikkat çeken uzman doktor, 10.00–16.00 saatleri arasında 10–20 dakikalık, kol, bacak ve yüzün direkt güneşle temas ettiği bir maruziyetin gerekli olduğunu belirtti.
“D vitamini eksikliği saç dökülmesini artırıyor”
D vitamininin yalnızca kemik sağlığı değil; bağışıklık, hormon dengesi, kas gücü, cilt yenilenmesi, metabolizma ve beyin fonksiyonları üzerinde önemli rol oynadığını belirten Dr. Hacıosman, eksikliğin saç sağlığı üzerindeki etkilerine dikkat çekti:
“D vitamini eksikliğinde saç folikülleri dinlenme fazına (telogen fazı) girer ve saç dökülmesi artar. Kadın tipi saç dökülmesinde de sıkça karşımıza çıkar. Ayrıca alopecia areata gibi otoimmün saç dökülmesi hastalarında D vitamini seviyeleri oldukça düşüktür.”
Uzman, D vitamini değeri 20 ng/mL altında olan kişilerde saç dökülmesinin daha sık görüldüğünü belirterek, uygun tedaviyle 2–3 ay içinde dökülmede belirgin azalma sağlanabileceğini ifade etti.
Erken yaşlanmayı hızlandırabiliyor
D vitamini eksikliğinin cilt yaşlanmasını dolaylı olarak hızlandırdığına dikkat çeken Hacıosman, şu bilgileri paylaştı:
“Eksiklik; kollajen sentezinde bozulmaya, cilt elastikiyetinin azalmasına ve kırışıklıkların artmasına neden olur. Antioksidan etkisinin azalmasıyla serbest radikal birikimi çoğalır ve hücre hasarı hızlanır.”
Bu durumun ciltte kuruluk, ince çizgiler, solgun görünüm ve güneşe karşı hassasiyet gibi erken yaşlanma belirtilerini artırabileceğini söyledi.
“Tek neden D vitamini değildir, diğer değerlere de bakılmalı”
Saç dökülmesinin tek başına D vitamini eksikliğine bağlı olmadığını vurgulayan Dr. Hacıosman, ferritin düşüklüğü, B12 ve çinko eksiklikleri, tiroid bozuklukları, stres, uykusuzluk, hormonal değişimler ve sigara kullanımının da etkili olduğunu ifade etti.
Sağlıklı saç gelişimi için D vitamininin 40–60 ng/mL aralığında olması gerektiğini, bu seviyelerde saçların daha güçlü çıktığını aktardı. Ciltte toparlanmanın ise genellikle 8–12 hafta sürdüğünü ekledi.
Tedavi en az 3 ay düzenli sürmeli
D vitamini tedavisinin kişiye özel planlanması gerektiğini belirten Dr. Hacıosman, şu bilgileri verdi:
“D vitamininin dozu; kan seviyesine, hastanın kilosuna, saç dökülmesinin tipine, demir eksikliğine ve diğer hastalıklara göre belirlenmelidir. Takviyeler en az 3 ay düzenli kullanılmalı, gerekirse 6–12 ay devam edilmelidir.”
D vitamininin yağlı öğünlerle birlikte alınmasının emilimi artırdığını, Omega-3 takviyesinin de bu süreci desteklediğini söyleyen Hacıosman, toksik doz riskine karşı 3 ay sonra yeniden test yapılması gerektiğini vurguladı.
